Ішкі істер министрі Ержан Сәденов сотталған әйелдерге рақымшылық жасауға қатысты депутаттардың ұсынысына жауап берді, — деп хабарлайды Ozgeris.info.
Бұған дейін «Ауыл» партиясы фракциясының депутаттары ІІМ-ге сауал жолдап, кейбір сотталған әйелдерге рақымшылық жасау мүмкіндігін қарастыруды ұсынған болатын. Министрлік бұл мәселені қарап, пікір білдірді.
Қазақстанда қылмыстық құқық бұзушылық жасағаны үшін 6399 әйел жазасын өтеп жатыр. Оның ішінде 2692 әйел бас бостандығынан айыру мекемелерінде, 3707 әйел пробациялық бақылауда тұр.
ҚР Қылмыстық кодексінің 78-бабына сәйкес, ауырлығы аз және орташа қылмыстары үшін сотталған 1220 әйел жазадан босатылуы мүмкін, оның 157-сі түрмеде, 1064-і пробациялық бақылауда. Сондай-ақ зорлық-зомбылыққа қатысы жоқ қылмыс жасаған 2002 әйел бар, олардың 1766-сы алғаш рет сотталған, ал 150-і жеңіл және орташа ауыр қылмыс жасаған. Сонымен қатар 5055 әйелге (түрмеде – 2535, пробациялық бақылауда – 2520) жаза мерзімін қысқарту мүмкіндігі қарастырылуда.
ІІМ рақымшылық беру кезінде қылмыстың ауырлығынан бөлек сотталған әйелдердің әлеуметтік жағдайын да қарастыруды ұсынды. Олардың ішінде:
- 29 мүгедек әйел (I топ – 3, II топ – 3, III топ – 15);
- 60 жастан асқан 243 әйел (түрмеде – 152, пробацияда – 91);
- Аяғы ауыр 13 әйел;
- 3 жасқа дейінгі балалары бар 58 әйел;
- 226 көпбалалы ана бар.
Талап-арыздары өтелмеген 3910 әйелдің бас бостандығынан айыру жазасын неғұрлым жеңіл жазаға ауыстыру мүмкіндігі қарастырылып жатыр. Алайда ҚР Конституциясының 14-бабына сәйкес заң мен сот алдында барлық азамат тең. Осыған байланысты рақымшылық жасау тек әйелдерге ғана емес, әлеуметтік осал топқа жататын 920 сотталған ер адамға да қатысты қаралуы мүмкін. Олардың қатарында мүгедектер, зейнеткерлер, мүгедек балаларды тәрбиелеп отырғандар және толық емес отбасылар бар.
Министрлік рақымшылық жасау барысында жәбірленушілердің құқықтарын сақтау, қоғамдық пікірді ескеру және қайталанған құқық бұзушылықтардың алдын алу қажеттігін де атап өтті. Рақымшылық жасалған жағдайда 2000-нан астам сотталған азаматты босату мемлекет бюджетіне жылына 2,1 млрд теңге үнемдеуге мүмкіндік береді. Себебі бір сотталған адамды күтіп-бағу шығыны күніне 2900 теңгені құрайды. Ал жалпы үнемделетін қаражат күніне 5,8 млн теңгеге жетіп қалады.