Кейінгі уақытта халық ең көп алатын азықтың бірі ет айтарлықтай қымбаттады. Ұлттық статистика бюросының дерегіне қарағанда, ет пен ет өнімдерінің бағасы 1 жылда 21,7 пайызға өскен. Баға барлық ет түрінде көтерілгенімен, ең қатты қымбаттағаны сиыр еті болды, деп жазады Ozgeris.info.
Күздің соңына қарай сиыр етінің бағасы 1 жылда 31,5 пайызға дейін көтерілген. Желтоқсан айының ортасында бұл өсім сәл бәсеңдегенімен, әлі де 26 пайыздан жоғары деңгейде сақталып отыр. Қой еті де арзандамай, жылдық өсім 28 пайыздан асты. Жылқы еті шамамен 16 пайызға қымбаттады. Ал құс еті салыстырмалы түрде баяу өсіп, 10 пайыз шамасында ғана көтерілді.
Бағаның күрт өсуі көктемнің соңы мен жаздың басында басталған. Сол уақыттан бері сиыр еті ай сайын дерлік қымбаттап отырған. Жалпы ет бағасының өсуіне ең көп әсер еткен де осы сиыр еті болды.
Өңірлер арасында баға айырмашылығы бар, бірақ ол аса үлкен емес. Алматы қаласында ет бағасы 15 пайыздан сәл асқан. Қостанай, Атырау және Ақтөбе облыстарында өсім 17-18 пайыз деңгейінде тіркелген. Ал Ұлытау облысы мен Шымкентте баға 30 пайызға жуықтаған. Бұл жағдай еттің қымбаттауы жергілікті себептерден емес, жалпы экономикалық факторларға байланысты екенін көрсетеді.
Халықаралық салыстыруға қарасақ, Қазақстан сиыр еті арзан елдердің қатарында қалып отыр. Numbeo деректеріне сүйенсек, желтоқсан айында еліміз 100-ден астам елдің ішінде сиыр еті бағасы ең төмен елдерге жақын болған. Бір келі сиыр етінің орташа бағасы шамамен 3,8 мың теңгені құрайды. Бұл көрсеткіш Ресей мен Өзбекстанға қарағанда төмен. Ал Еуропаның кейбір елдерінде сиыр еті бізбен салыстырғанда бірнеше есе қымбат.
Бағаның өсуіне дүкендер емес, негізінен өндірушілердің шығыны әсер еткен. Статистикаға сәйкес, ірі қараның өзі 1 жылда шамамен 20 пайызға қымбаттаған. Оның басты себебі жем шөп бағасының өсуі. Азықтық дәнді дақылдар мен шөп 9 пайызға жуық қымбаттаған. Ал жемдік жүгерінің бағасы 1 жылда 16 пайыздан аса өскен.
Соған қарамастан, халық ет тұтынудан бас тартқан жоқ. 3 тоқсанда қазақстандықтар бір адамға шаққанда орта есеппен 21 келіден астам ет өнімін тұтынған. Бұл өткен жылмен салыстырғанда жоғары көрсеткіш. Ең көп тұтынылатын өнім сиыр еті болып қала берді. Одан кейін фарш пен жылқы еті тұр.
Бағаның өсуі отбасылық бюджетке де айтарлықтай салмақ салды. 3 тоқсанда қазақстандық отбасылар ет пен ет өнімдеріне тоқсанына орта есеппен 180 мың теңгеге жуық қаржы жұмсаған. Бұл соңғы 2 жылдағы ең жоғары көрсеткіш болып отыр.
Қысқасы, сиыр етінің қымбаттауы халықтың қалтасынан емес, мал өсіру мен жем шөпке кететін шығындардың артуынан туындап отыр. Баға өскенімен, ет әлі де қазақстандықтардың күнделікті дастарқанындағы басты тағам болып қала беруде.
