Жұмысқа қайта оралған әрбір ананың алдында үлкен таңдау тұрады. Декреттік кезең аяқталады, бала тәрбиесі жалғасады, ал жұмысқа бірден кірісіп кету кейде оңай болмайды. Осындай сәтте көп әйелдің ойына «декреттен кейін бірден еңбек демалысын алуға бола ма» деген сұрақ келеді, деп жазады Ozgeris.info.
Бұл сұраққа жауапты Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі түсіндіріп берген. Ведомствоның айтуынша, аналарға мұндай мүмкіндік бар, тек заңда көрсетілген тәртіп сақталса жеткілікті.
Министрлік қызметкерлері алдымен мына жайтты түсіндіреді. Декретте отырған әйелдерге еңбек демалысы жалпыға ортақ тәртіппен беріледі. Яғни бала күтімі бойынша үш жасқа дейінгі демалыста болған аналар да басқа қызметкерлер сияқты жыл сайынғы ақылы демалысты рәсімдей алады. Тек бұл құқықтың іске асуы үшін еңбек өтілі белгілі бір талаптарға сай болуы тиіс. Сол еңбек өтілін есептегенде бірнеше кезеңдер міндетті түрде қосылады. Ол кезеңдерге нақты жұмыс істеген уақыт, жұмыс орнында орын мен жалақы толық немесе ішінара сақталған уақыт, уақытша еңбекке жарамсыздық кезеңі, жүктілік пен босану демалысы сияқты мерзімдер кіреді. Сондай-ақ заңсыз жұмыстан босатылып, кейінгі қалпына келтіру мерзімі де еңбек өтіліне саналады.
Министрлік бір маңызды жайтты бөле көрсетеді.
«Айлықсыз демалыс жыл сайынғы ақылы еңбек демалысын есептейтін өтілге кірмейді» дейді мамандар. Яғни әйел белгілі бір кезеңде айлықсыз демалыста болған болса, ол уақыт еңбек өтіліне жатпайды. Бұл – көп қызметкер ескере бермейтін, бірақ еңбек құқығын тікелей анықтайтын маңызды талап.
Сонымен бірге ведомство қызметкерлері тағы бір мүмкіндік бар екенін айтады. Егер жұмыс беруші келісіп жатса, әйелге жылдық демалысты толығымен аванс түрінде беруге болады. Мәселен, ана декреттен шыққан бойда әлі нақты жұмыс істеп үлгермесе де, жұмыс беруші келісім жасаса, ол толық ақылы демалысқа шыға алады. Ал егер жұмыс беруші толық емес, жартылай бергісі келсе, онда ол демалыс ана декреттен кейін нақты жұмыс істеген кезеңге пропорционалды түрде есептеліп беріледі. Яғни неше ай жұмыс істесе, сол айдың көлеміне қарай демалыс күндері беріледі.
Министрлік өкілдері бұл талаптардың барлығы қызметкердің құқығын қорғауға бағытталғанын айтады. «Декреттен шыққан ана еңбек демалысын рәсімдей алады. Тек еңбек өтілін есептейтін заң талаптары сақталуы тиіс. Қалған мәселелер жұмыс беруші мен қызметкердің өзара келісіміне байланысты», дейді мамандар.
Қорытындылай айтқанда, декреттен шыққан әйелдің еңбек демалысына бірден шығу мүмкіндігі бар. Тек өз құқығын білсе, еңбек өтілін дұрыс есептесе және жұмыс берушімен ашық сөйлессе жеткілікті. Мұның бәрі әйелдің жеке жағдайына, жұмыс орнының ішкі тәртібіне және екі жақтың келісіміне байланысты шешілетін қарапайым, бірақ маңызды процесс.
