Беларусь және Ресейлік ірі бәсекелестерден қорғау қажет

Отандық шағын және орта тасымалдаушы компанияларды Беларусь және Ресейлік ірі бәсекелестерден қорғау қажет. Бұл туралы Мәжілістің жалпы отырысында «Ақ жол» фракциясының депутаттық сауалын Ержан Бейсенбаев жариялады, деп хабарлайды ozgeris.info

 «Ақ жол» партиясының атына еліміздің автотасымалдаушыларынан осы саладағы ішкі нарықты қорғау қажеттігін білдіретін үндеулер түсіп жатыр. Батыс елдерінің ресейлік және беларусьтік тасымалдаушыларға қатысты шектеу шараларын енгізуіне байланысты олар өз қызметін жалғастыру және Еуропа мен Қытай арасындағы халықаралық тасымалдауды Қазақстан Республикасының заңнамасы аясында жүзеге асыру үшін Қазақстандағы компаниялары мен көліктерін қазақстандық кәсіпкерлер ретінде тіркеуге шешім қабылдады.

Нәтижесінде халықаралық тасымалдауға қатысатын фургондар саны шамамен 2,3 есеге артып, 16 мыңға жетті, ал Қазақстан туына көшкен ресейлік және беларусь компаниялары нарықтың 70 пайызын басып алды. Қазақстанның автотасымалдаушылар мен экспедиторлар одағының мәлімдемесінде айтылғандай, Батыс елдерінде жаңа компаниялар ашылғаннан кейін алғашқы үш жыл ішінде халықаралық тасымалдауды жүзеге асыруға тыйым салынады. Қазақстанда бұрын мұндай шектеу болмағандықтан, ресейлік және беларусь компаниялары қазақстандық кәсіпорын ретінде еркін әрекет етіп, 5 мыңға жуық қазақстандық жүк көлігінің тоқтап қалуына және қазақтардың жұмыссыз қалуына әкелді. Бір жыл бұрын «Ақ жол» фракциясы осы мәселе бойынша Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігіне сауал жолдаған болатын (13.05.2022 ДЗ-176).

Халықаралық санкциялар кезеңінде ұлттық экономикалық мүдделерді қорғауды ескере отырып, қызмет көрсету саласында Қазақстан аумағында жұмыс істейтін шетелдік компанияларға қатысты жедел реттеу шараларын әзірлеу туралы ұсынысымызға жауап ретінде министрлік тиісті шаралар қабылдауға уәде береді. Министрлік өкілдерімен кездесу өтті.

Тек жыл соңында Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің No715 бұйрығымен тасымалдаушыларға халықаралық жүк тасымалдауларын жүзеге асыруға рұқсат беретін және Қазақстан Республикасының аумағында автомобильмен тасымалдауды халықаралық пайдалану қағидаларын белгілейтін ережелерге өзгерістер енгізілді. Енгізілген өзгерістер елімізде халықаралық жүк тасымалы нарығын дамыту, сондай-ақ ішкі нарық пен отандық тасымалдаушылардың мүдделерін қорғау мақсатында халықаралық жүк тасымалы мен басқа да рәсімдерді жүзеге асыру талаптарын күшейтуге бағытталған.

Жоғарыда аталған бұйрық қабылданғанымен, жағдай өзгермей, отандық тасымалдаушылар наразы. 2022 жылы қазақстандық тасымалдаушылар зардап шекті, өйткені шетелдік рұқсаттар негізінен АҚШ-қа қоныс аударған ресейлік және беларусьтік тасымалдаушыларға берілді. Биылғы жылдың басынан бері берілген шетелдік рұқсаттардың тізіміне назар аударсаңыз, бұрынғы беларусьтік «Jenty» және «Primum» компаниялары және «Интеравтотранс», «Технобель» және «Интертрансавто-Қостанай» компанияларын көруге болады. Бүгінде беларусьтік тасымалдаушылардың құқықтары біздің кәсіпкерлердің құқықтарымен тең, бұл біздің тасымалдаушылар тасымалдайтын жүк көлеміне айтарлықтай әсер етеді. Олар қазақстандық кәсіпорындарды жүк нарығынан ығыстырып, біздің тасымалдаушыларға бәсекелестік туғызады. Оның үстіне еуропалық елдер аталған беларусь компанияларының шын мәнінде Қазақстанды танытпайтынын біледі.

Нәтижесінде өткен жылы кейбір Еуропа елдері, соның ішінде Польша мен Литва рұқсат беруден бас тартты. Біз Беларусь пен Ресейге қарсы шара қолдана алмайтынымызды білеміз, өйткені олар ірі компаниялар. Сонымен қатар, бізде шағын және орта компаниялар да бар. Қорытындылай келе, ҚДП-ның «Ақ жол» фракциясы ішкі нарық пен отандық тасымалдаушылардың мүддесін қорғау үшін рұқсат алуда шағын және орта бизнеске басымдық беру керек деп есептейді. Бұл халықаралық тәжірибеге сәйкес келеді және Еуразиялық экономикалық одақтың бұйрықтарын бұзбайды.