Алдағы жылдарда су көлемң азайып, Қазақстанның оңтүстік облыстарының ауыл шаруашылығына айтарлықтай соққы беруі мүмкін

Алдағы бес жылға мамандар Қазақстандағы өзен алаптарының су ресурстарына теріс болжам жасап отыр. «География және су қауіпсіздігі институты» АҚ ғалымдарына сілтеме жасаған ҚР Су ресурстары және ирригация министрлігінің мәліметі бойынша, 2030 жылға қарай жалпы ағындардың жалпы көлемі (көрші елдердің аумақтарында түзілетін ағындарды қоса алғанда) 99,4 текше метрді құрайды. Алдынғы жылдардағы нақты орташа су мөлшері 2,8%-ға аз.

Егер су көп болған жылдары бұл айырмашылық байқалмаса, су аз кезеңдердегі ағынның азаюы 2,9 текше метрді құрап, Қазақстанның оңтүстік облыстарының ауыл шаруашылығына айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Сонымен қатар, судың «минусына» ең үлкен үлес Арал-Сырдария өзенінің бассейні болады. Мамандардың айтуынша, Қазақстанның оңтүстік облыстарында ағын су көлемі 1,6 текше метрге азаяды немесе 8,6%-ға азаяды. Елдің солтүстік-шығысында, Ертіс бассейнінің аумағында (1,2 текше км азаяды) және одан әрі оңтүстікте, Балқаш-Алакөл бассейнінің жерінде ( 0,9 текше км азаяды) айтарлықтай қысқаруды күтуге болады. Еліміздің тек үш өзені ғана бассейні пайда көреді: Нұра-Сарысу, Тобыл-Торғай және Шу-Талас. Бірақ олар жалпы теріс бағаға айтарлықтай әсер ете алмайды, өйткені олардың су ресурстарының жалпы үлесі ел көлемінің небәрі 7,2% құрайды.

Тиісті министрлік мамандарының айтуынша, соңғы онжылдықта Қазақстандағы ең ірі сегіз өзен бассейнінің бесеуінде кіріс көлемі азайған. Арал-Сырдария су қоймасы ең көп зардап шекті, оның көлемі Өзбекстанның су тартуына байланысты 38%-ға қысқарды. 2 текше метрден астам км, суын Қытайдан апаратын Қара Ертістің ағысы азайды. Салыстырмалы түрде алғанда төмендеу 21,5%-ды құрады. Қытай мен Қазақстандағы өзендер суының бөлінуіне ұқсас жағдай Балқаш-Алакөл өзені бассейнінде де орын алып отыр. Онда осы жылдар ішінде Қытайдан келетін ағын 15,3%-ға немесе 2,3 текше метрге азайды.