2012 жылы негізі қаланған «Астана» велокомандасы Қазақстанның әлемдік спорттағы имиджі деуге болады. «Адырна» ұлттық порталы велоұжымның 10 жылдығы қарсаңында команда тарихындағы басты жеңістер туралы шығарылымдар сериясын дайындаған болатын, соны назарларыңызға ұсынамыз:
«Астана» велоклубы құрылған сәттен-ақ жас велошабандоздарды тәрбиелеу ісіне баса назар аударып, ұрпақтар сабақтастығын жолға қоя білді. Соның нәтижесінде команда қоржыны әлемдік деңгейдегі жүлделі орындар мен жарқын жеңістерге толы болды.
Елордалық велокоманда ресми іске кіріскен жылдан бастап халықаралық гранд-турларда фавориттер қатарынан түскен емес. Жекелеген шабандоздар велоұжымның командалық есепте алдыңғы орындарға жайғасуына ықпал етіп, лидерлер қатары ұлғайды.
Алғашында Александр Винокуровтың Лондон олимпиадасындағы айқын жеңісі команданы әлемге тағы бір мәрте танытты. Содан соң Винокуровтың «Вуэльта» көпкүндігіндегі жеңісті жолы команда беделін одан әрі арттыра түсті. Тіпті оның жетістіктері мен әлеуеті веложобаны бастау идеясын қалыптастырды деуге толық негіз бар.
Команданың бастапқы дәстүрі әлі күнге дейін сақталып келеді. Айталық, «Астана» велоклубы қазақстандық жас шабандоздардың дамуына ықпал етуде. Винокуров сынды чемпиондарды даярлаған велоклубта тәрбиеленушілер саны жыл сайын артып келеді. Бүгінгі таңда жергілікті студенттердің саны әлдеқайда жоғары.
Алдыңғы қатары, келер маусымда «Джиро д’Италия», «Хаэн Параисо Интериор», «Андалусия Вуэльтасы», «Омлууп Хет Ньюзблад», «Валенсия Вуэльтасы», «Тиррено-Адриатико», «Милан-Сан-Ремо», «Альпі» туры және «Париж-Ницца» веложарыстарында бақ сынамақ.
Велоұжым 2021 жылды жемісті тәмамдады. Жаңа құрам жасақтап, тарихи «Астана» атауын «Astana Qazaqstan Team» деп өзгертті. Өткен маусым 2020 жылмен салыстырғанда сәтті өтті. Бірақ жыл басындағы Испания мен Таяу Шығыстағы сәтсіздіктерді есепке алмағанда. Әдеттегі жетістіктер бұл жолы сусып кетті. Маусымның алғашқы жеңістері тек сәуір айында «Баск» турынан бастау алды.
Содан кейін Алекс Аранбуру екінші кезеңде мәреге бірінші болып жетті. Ал Йон Изагирре болса төртінші орынды қанағат тұтты. Бұдан бұрын «Астана» велоклубы «Париж-Ницца» көпкүндігіне жақсы сапар шеккен болатын. Власов екінші, Йон Изагирре үшінші болды. Луценко Мигель Индурайна гран-приінде жеңіске бір табан жақын болды. Алехандро Вальвердеден шамалы қалып қойды деуге болады.
Сондай-ақ «Астананың» шабандозы Луис Леон Санчес үшінші орынға шықты. «Альпі» турында Александр Власов жарыс қорытындысы бойынша үшінші орынға жайғасты. Алексей Луценко «Дофин Критерийінде» жекелей сында маусымдағы алғашқы жеңісіне қол жеткізді, жалпы есепте ол екінші болды. Сонымен қатар «Швейцария» турында Якоб Фульсанг подиумға көтерілді. Қысқасын айтқанда, дәстүрлі чемпионаттарда «Астана» велошабандоздары да өздерін көрсете білді.
Жекелей сында ресейлік Александр Власов, итальяндық Маттео Собреро, испандық Йон Изагирре, Эритрея Мерхави Кудус және канадалық Уго Ул чемпион атанды. Топтық жарыста испандық Омар Фрайле мен қазақстандық Евгений Федоров жеңіске жетті. Маусым соңында Луценко «Уго Агостини кубогінде» және Италиядағы «Serenisissima Gravel» командасында жеңіске жетіп, нәтижесінде маусымның ең нәтижелі шабандозы атанды. «Венето Классик» маусымының соңғы жарысында Самуэль Баттистелла жеңіске жетті. Жалпы «Астана» велошабандоздары тағы 11 рет түрлі көпкүндік жарыстарда жеңіске бір табан жақын болды.
Велокоманда өз тарихында бірнеше рет әлемдік көшбасшыларды құрамаға шақырды. Олар «Астана» құрамында бірнеше рет ірі жарыстарда жеңіс жолынан көрінді.
Бұл тізімде 2008 жылдан бері «Астананың» намысын қорғаған испандық Альберто Контадор ерекше орын алады. Спортшы үш рет гранд-турлардың жеңімпазы атанды. Атап айтар болсақ, ол «Джиро д ‘ Италия» (2008), Вуэльта (2008) және Тур де Франс (2009) бәсекелерінде бірінші орынды иеленді.
Елордалық команданың тағы бір жеңісі – итальяндық Винченцо Нибали. Ол Контадор сияқты ірі көпкүндік жарыстарда үш рет құрмет тұғырына көтерілді. 2013 жылы Жироны жеңіп, 2016 жылы Италия гранд-турында бірінші болып мәреге жетті.
Мұндай статистика велоспорт әлемінде өзіміздің қазақстандық брендімізді қалыптастыруға мүмкіндік береді. Бұл әлемдік демеушілер назарын командаға бұрады. Өз кезегінде, бастапқыда мемлекет тарапынан толықтырылған бюджет қазір меценаттардан келеді. Жақсы жолға қойылған инфрақұрылымдар командаға әлемдік велоспорт жұлдыздарын тартуға мүмкіндік берді. Бұл қаржылық жағынан пайдалы және легионерлер жергілікті шабандоздардың біліктілігін арттыруда маңызды рөл атқарады. Себебі жергілікті спортшыларға ауыр жүктеме жүктелген.
Құраманың Олимпиададағы нәтижелеріне тоқталар болсақ, қазақстандықтар Жапонияда өздерін көрсете алмады. «Тур де Франстан» кейінгі жылу мен жоғары ылғалдылық нәтижеге әсер етті. Топтық жарыста үшеуі де қарсыластарына есе жіберді. Нәтижесінде, Луценко тек 21-ші, Дмитрий Груздев пен Вадим Пронский жарысты аяқтай алмады. Ал Алексей мәреге 32-ші болып жетті.
Маусым соңында Винокуровтың жетекшілігімен «Астана» кәсіби спорт клубы атауын «Astana Qazaqstan Team» деп өзгертіп, жаңа команда құра бастады. Луценкомен келісімшарт үш жылға, Юрий Натаров пен Евгений Гидичпен екі жылға ұзартылды.
Сондай-ақ Винченцо Нибали мен Мигель Анхель Лопес «Астанаға» қайта оралды. Бұл композицияны итальяндық Джанни Москон мен Леонардо Бассо, испандық Дэвид Де Ла Круз, американдық Джо Добровски және колумбиялық Себастьян Энао нығайтты.
Қорытындыласақ, елордалық «Astana Qazaqstan Team» командасы еліміздің велоспорт тарихында үлкен «велосерпіліс» бастауы болды. Жарқын жеңістер халық арасында бұл спорт түріне деген қызығушылықтың артуына әсер етті. Ірі қалаларда арнайы жолдар салына бастады. Өйткені велосипед әуесқойларының саны күрт өсті. Сонымен қатар, жыл сайын республикада көптеген веложарыстар мен веломарафондар өткізіледі. Оған мыңдаған шабандоздар қатысады..
«Астана» кәсіби спорт клубының бас серіктесі – «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ, құрылтайшысы – Туризм индустриясы мен спортты қолдау қоры
Оралбай МЕРГЕНБАЙҰЛЫ