Ғылым қоры отандық ғылыми әзірлемелерді нақты секторға енгізуді қолдау бойынша жүйелі жұмыс жүргізуде.
Бұл ғалымдарға өз әзірлемелерінен коммерциялық табыс ала отырып, экономиканың нақты міндеттерін шешуге мүмкіндік береді.
*Бұл шығарылымда біз ауыл шаруашылығы саласындағы ғылыми әзірлемелерге тоқталамыз.*
Ғылым қоры жалпы саны 300-ге жуық жобаға қолдау көрсетті. Олардың үштен бірі ауыл шаруашылығы саласына тиесілі.
Kozybayev University ғалымдары жоғары ақуызды жемшөп қоспасын жасау бойынша бірегей жобаны әзірледі. Бұл отандық алма-матер мен «СК Протеин» ЖШС-нің бірлескен жобасы. Идеяның ерекшелігі — бұл мал шаруашылығының өзіндік құнын төмендетуге мүмкіндік беретін технология, атап айтқанда — ІҚМ терісін жоғары ақуызды жемшөп қоспасына кәдеге жарату және қайта өңдеу.
Жобаның авторы, ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты Ақан Жүнісовтың айтуынша, бізде ақуыздар жетіспейді. Бұл мәселе тек Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде бар. Тапшылық 20% құрайды. Сондықтан бізде ешкім айналыспайтын былғары шикізатының қалдықтарын пайдалана бастадық. Өндірушінің айтуынша, өнім экологиялық таза, оның сіңімділігі 80% — дан асады. Сонымен қатар, құрама жемнің құны 40% — ға дейін төмендейді.
Жоба бойынша өндірісті жыл сайын 7 мың тоннаға дейін жеткізу жоспарлануда. Бұл, дейді мамандар, шамамен 5 жыл қажет етеді. Жоғары ақуызды қоспа ауылшаруашылық жануарлары мен құстардың барлық түрлерінің қоректену үшін маңызды қосымша болып табылады. Өндірушілердің айтуынша, сұраныс қазірдің өзінде үлкен. Жергілікті серіктестіктерден де, көрші Ресейден де өтінімдер бар.
Агроөнеркәсіптік сектор саласындағы қызықты жобалардың бірі жұмсақ жаздық бидайдың жаңа сортын өндіру болып табылады. «Семеновна» бидайының селекциялық сортын Солтүстік Қазақстан облысының ғалымдары Жоламан Рүстемнің басшылығымен әзірледі.
Оның айтуынша, «жаңа сорт құрғақшылыққа төзімді, жергілікті жағдайларға бейімделген, астықтың жоғары пісіру және технологиялық қасиеттеріне ие. Оның вегетациялық кезеңі 75-85 күн. Бұл орманды құрғақ және тау-кен сегіз табиғи-егіншілік ауданы бар Солтүстік Қазақстан облысының табиғи жағдайларының алуан түрлілігінде маңызды».
Астық сапасының технологиялық көрсеткіштері бойынша әзірленген сорт күшті бидайға жатады: ақуыз мөлшері 14,86 %, глютен – 28,4 %, жалпы наубайхана бағасы – 4,5 балл. 1000 дәннің салмағы 33,8-37,4 г. Мұндай бидай нан-тоқаш және жемшөп өнімдерін өндіруге өте ыңғайлы.
«EcoSave» ЖШС директоры Жаппар Нариманның жетекшілігімен өсімдіктер мен тыңайтқыштарды қорғаудың тиімділігін арттыру үшін арнайы дәрі-дәрәмек өндіру бойынша жас ғалымдардың жобасы назар аударады. «Биолип» — бұл табиғи полимерлерге негізделген қауіпсіз құрал, ол өсімдіктерді қорғау құралдары мен тыңайтқыштардың өсімдік бетіне жабысып, енуіне көмектеседі. Оның құрамында дәрумендер, бактериялар шығаратын гормондар, қоршаған ортаны құрайтын тамақтану элементтері бар болғандықтан бұл экологиялық таза өнімдерді өндіруді қамтамасыз етеді.
Отандық препаратты қолдану қаржылық шығындарды азайтады, өйткені бұл агрохимикаттардың мөлшерін азайтуға және олардың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Бүгінгі таңда бұл дәрә-дәрімек фермерлер үшін қол жетімді.