Мұнай-газ саласының сарапшысы, энергетика министрінің экс-кеңесшісі Олжас Байділдинов Парламенттің кезектен тыс сайлауы туралы өз ойын айтты, деп хабарлайды Ozgeris.info.
Ол өз Telegram арнасында президенттің кезектен тыс сайлауына сенбейтінін, сондай-ақ Парламенттің кезектен тыс сайлауы экономикалық жағдайдың нашарлауын ескере отырып, түсінікті болатынын айтты.
Мен Парламент туралы айтамын, президенттің кезектен тыс сайлауына сенбеймін. Егер өкілеттіктер 2030 жылғы 9 қаңтарға дейін қолданыста болса, олардың мәні неде?
Бүгін «Злобная татешка» Telegram арнасы депутат Ермұрат Бапидің «бір-екі жылдан кейін бұл күштер (реванш талап ететін және Ескі Қазақстанмен байланысты) көлеңкеден шығып, офлайн режимінде әрекет ете бастайды» деген мәлімдемелері туралы материал жариялады, Telegram арна мынадай сұрақ қояды: дәл осы мерзімінен бұрын сайлау кезінде депутат өз мандатына алаңдаушылық білдірмей ме?
Бұл ретте бірқатар билік жанындағы Telegram арналар, мысалы, «Нұрсоловей» (1 қараша) қандай да бір мерзімінен бұрын сайлау өткізу мүмкіндігінің жоқтығы туралы материалдарды жариялады. «Чемодан госсекретов» (31 қазан) қысқа пост жазды, онда Парламенттің VIII шақырылымы мерзімі аяқталғанға дейін — 2028 жылға дейін әрекет етеді деп айтты.
Естеріңізге сала кетейік, сайлау 2023 жылдың 19 наурызында өтті, ал Парламент Мәжілісінің таратылуы туралы 2023 жылдың 19 қаңтарында жарияланды.
Менің ойымша, кезектен тыс сайлау кезекті баяу/жылдам девальвациядан кейінгі экономикалық жағдайдың нашарлауы, сондай-ақ 2030 жылға қарай биліктің транзит сценарийлерін ескере отырып, түсінікті болады.
Сенат пен Мәжілістің бірігуінен қисын көріп отырған жоқпын, бұл қайтадан Конституцияға өзгерістер енгізу туралы референдум өткізу қажет, бұдан басқа, Сенат Парламенттің жоғарғы палатасы ретінде өзінің тиімділігін және тежеу жүйесіндегі маңызды рөлін дәлелдеді.
Тағы бір жеке пікірім: Мәжіліс депутаттарының өкілеттік мерзімі 2028 жылғы наурыздың соңына дейін қолданылады (сайлау 2028 жылғы қаңтардың аяғынан кешіктірілмей), ал ҚР Президентінің сайлауы 2029 жылғы 2 желтоқсанда өтуі тиіс — менің ойымша, бұл күндер бір-біріне тым жақын орналасқан.
Шын мәнінде, ел бір сайлаудан келесі сайлауға көшеді — бұл тұрақсыздық тәуекелі, көп ресурстар, уақыт, назар жұмсалады.
Егер жаңа реформалардың конфигурациясы қарастырылса, оларды біріктіру/жақындату керек шығар (мұндай мысалдар әлемде бар)?
Немесе керісінше бір-бірінен барынша алшақтау керек пе? Айтпақшы, 2025 жылы емес, 2026 жылдың соңында-2027 жылдың басында мерзімінен бұрын болатын сайлауды не шешер еді?