Қазіргі заманда ағынынан қалыспай, өзіңді даму толқыныңда ұстау қиындап баратының мойындау қажет. Күнделікті жаңа мамандықтар, ақпараттар, өзгерістер орын алып тұрғанда, белгілі бір іске ынта ояту күннен күнге маңызды болып барады. Ол үшін қазіргі таңдағы танымал «мотивация»термині қажет. Мотивация – бұл адамды іштей оятып, іс-әрекетке шақыру. Алайда аталмыш ұғымның барлығына жарамды әмбебап әдісі табыла қойған жоқ. Бірақ өткен ғасырдың екінші жартысынан іріктеліп алынған төмендегі алты ерекше тәсілдеріне назарыңызды бұрсаңыз болады. Себебі бұл күнделікті өмірде іс-әрекетке итермелеп, шешім қабылдауға шынымен септігін тигізе алады.
ДЕНЕНІҢ СЕРГІТУ СӘТІ
Әр тұлға әртүрлі болғандықтан, олардың дене босатып, сергуі де бір бірінен ерекшеленеді. Бірі музыка тыңдаса, тағы біреуі билеп, йогамен айналысады. Негізінен жаттығу – бұлшықет жүйесін нығайтып, адам миың дамытады, өмірлік белсенділік пен еңбекке қабілеттілікті арттырады. Мысалға адам денесін көлікпен салыстырып көрелік. Кез-келген жүргізу құралы, тіпті Германия елінің мықты көлігі болсын, оны ешкім ұзақ уақыт айдамаса, жылдан жылға тот басып, іске жарамсыз болып қалады. Дәл солай адам денесін қимылдатпай жүре берсе, уақыт өте бұлшықтарыңыз сыр бере бастайды. Ал егер күнделікті белсенділік болса, қан айналымы жақсарып, эндорфин, дофамин, серотонин және окситоцин секілді бақыт гормондары пайда болады.
ЖЫЛДАМ ӘРЕКЕТ
Егер сізге жаңа бір бастама туралы керемет ой тыныштық бермесе, бірақ есептеулер мен жобаның егжей-тегжейлері үшін отыру жеткіліксіз болса, идеяны жақындарыңыз және әріптестеріңізбен тез арада бөлісіңіз. Я болмаса ойдағы мақсатыңызды қағазға жазып, физиологиялық кейіп беріңіз. Ғалымдардың айтуынша, әлемде тек үш пайыз адам өз армандарын қағазға жазады екен. Сонымен қатар аталмыш тұлғалар армандарын жазбағандардан мақсаттарына тезірек қол жеткізеді.
КІМ КҮШТІ?! МЕН КҮШТІ!
Өзіңізді мадақтау – алға ұмтылуды білдіреді. Жетістіктеріміз үшін өзімізді марапаттай отырып, біз өзімізді әрі қарайғы жетістіктерге жетуге көмектесеміз. Өзінен және басқа адамдардан шыққан мақтау дағдарыстарды жеңуге ынталандырады, шабыттандырады және көмектеседі. Сондықтан өзіңізді мадақтаңыз, әр әрекетіңізді үнемі оң бағалаумен мақұлдаңыз.
ДАҒДЫЛАРДЫ ШЫҢДАУ
Шеберлікті шыңдау сіздің дағдыларыңыздыжетілдіруді білдіреді. Қалыпты тәжірибе – бұл әрқайсысының күшті жақтарын арттыру және олардың әлсіз жақтарын азайту. Бұл белгілі бір шеберлікті орта немесе жоғары деңгейге дейін жинақтауға дейін өсіру үшін саналы практикалық қолдану дағдыларымен айналысуды білдіреді.Қателесуден қорықпау да өте маңызды.
КРЕАТИВ ТӘСІЛДЕР
Шығармашылық – бұл туа біткен зияткерлік қабілет емес, оны белгілі бір параметрлерді кеміріп дамытуға болады. Бұл мәселелердішешудің жаңа тәсілдерін жасау, көптеген түпнұсқа идеяларды қалыптастыру және оларды практикалық әзірлемелерде білдіру мүмкіндігі. Американдық психолог Элис Пол Торренс адамның шығармашылық қабілеттерін, олардың дамуы мен бағалауын зерттеді. Оның теориясына сүйене отырып, біз өзін-өзі бағалауға және шығармашылықты дамытуға болатын үш негізгі критерийді бөліп аламыз. Бұл еркіндік, икемділік және өзіндік ерекшелік.
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, егер сіз өз қалауыңызбен «сіз» болсаңыз және қабілеттеріңізді дамытуға инвестиция салуға жалқау болмасаңыз, онда мотивация жақын арада дағдыға айналады. Сіз оны құмдап, шыңдай аласыз. Сонда болашақта жаңа жетістіктер үшін ішкі мотивацияның жетіспеушілігі сізге қауіп төңдірмейді.
Калиева Томирис