Публицист Данияр Ашимбаев Қазақстанда қабылданатын жаңа заң туралы өз пікірін айтты.
Мемлекеттік сатып алу туралы жаңа заң қабылдау алдында тұр. Сала ең «реформаланатын» салалардың бірі. Алдыңғы заң жарты жылда бір рет, қолданыстағы заң тоқсан сайын реттеліп отырды.
Жобаны Қоғамдық палатада талқылау кезінде әзірлеушілерден жаңа заңды түзетуге мораторий енгізу мүмкін емес пе деп сұрады. Оларда апта сайын жаңа идеялар пайда болатынын айтты.
Мемлекеттік сатып алулар туралы заңнама бастапқыда сыбайлас жемқорлықты жеңіп, бәсекелестікті ынталандыруы тиіс еді, бірақ ол екеуін де жасамады.
Керiсiнше, көптеген бiлiктi, тәжiрибелi ұйымдар мен кәсiпорындар тендерлердi бiр күндiк демпингке ұтып алатындарына үнемi шағымданады. Бұған министрліктер әкімдіктермен де шағымданады, олар үнемі жосықсыз жеткізушілерді алады, содан кейін айлап соттауға мәжбүр болады. Проблемаға тендерлердің өздері сияқты жас.
Қызығы, біз осыған ұқсас мәселелерді көріп отырған тағы екі сала бар.
Біріншісі — бұл емтиханда жемқорлықты жеңуге және баршаға бірдей мүмкіндік беруге арналған ҰБТ. Іс жүзінде бізде білім беру жүйесінің фактілерді механикалық тістеуге көшуі және шығармашылық көзқарас пен сыни ойлаудың жоқтығы бар.
Екіншісі — мемлекеттік қызметті қалыптастырудың конкурстық моделі. Нәтижесінде транспарентті жүйеде қалыптасқан айтарлықтай мемлекеттік аппарат бар, ал ел басшылығы кадрлар тапшылығына үнемі шағымданады.
Нәтижесінде — мемлекеттік сатып алулар, ҰБТ және шенеуніктерді іріктеу моделі тұрған проблемаларды сапалы шешуді қамтамасыз етпейді.
Бұл туралы ойлану керек.